MARIE CURIE

MARIE CURIE

Marie Curie 1867 azaroaren 7an jaio zen Vasorvian. Haren gurasoak irakasleak ziren: aita matematika eta fisika irakaslea eta ama musika irakaslea. 

Bere haurtzarori buruz hitzegiten badugu, hamaika urtekin ama hil zitzaion, tuberkulosiaren ondorioz.Oso gaztea zenetik, Curieri irakurtzea guztatzen zitzaion eta 15 urtekin graduatu zen.

Gaztaroari dagokionez Marie Curieri ezin izan zen unibertxitatera joan, emakumentzat debekatuta zegoelako, bania eskola klandestionetara joan zen.

Helduaroa iritzi zenean, Bronia ahizpa zarrena Parisera joan zen unibertxitateko titulo ofiziala lortzeko. Haren ondoren Marie Curie joan zen 1891 urtean. Soruan kimika eta fisika ikasi zituen. Familiak diru arazoak zituen bera laguntzeko ,eta diea oso pobrea zuen, sarritan gaixotu egin zen. Ikasle bikaina zen, ordu asko ematen zituen eta horri esker Sosbuan eskola ematen lehen emakumea izan zen. 1893 urtean  fisika lizientatu zen eta Pierre Curie, senarra izan zena, ezagutu zuen, bera hil arte 1895tean, hamaika urte hezkonduta egon ziren. Urte berean X izpiak asmatu ziren eta 1896an , erradioaktibitateak  naturalak aurkitu. Zientzalarien doktore- tesia azken gai horretan zentratu zen. Marie eta Pierre Curiek material erradioaktiboak ikertu zituen.

Bukatzeko, Marie Curie eta bere senarra hil zirenean 1938 urtean, bere alabak segitu zuen, (Evé eta Irené).

JARA

 

Egilea: Jasone Osoro 

Argitaletxea: Luis Astrain

Pertsonaiak: Jara, Itza, Zazz eta Urko

Laburpena:

Jara 13 urteko neska bat zen eta emakume bat bihurtzen hasi da. Goiz batean Jara kuleroak gorriz tintatutak zituen, bere amari esango zion baina bere aita moztu zion. Aita joan eta gero, Jarak bere amari esan zion, bere ama harrituta geratu zen eta urdurik, jarari hilekoa jeitzi zaiolako. Bazkaltzeko orduan Jara bere lagun minari Intzari, esan zion ikastolan eta nola soinketa zeukaten esan zion tanpax bat utziko ziola eta Jara esan zion emateko zergatik komodoagoa zen. Ikastolan Jarari mutil bat gustatzen zitzaion urko izenekoa. Nola emakumea bihurtzen ari zen Jara, (bere aitarekin borrokatzen zen eta ere bere laun minarekin,...). Azkenean dena konpondu zen eta pozik bizi esan ziren

                                                                                                                                    leire